کتاب «نظام حقوق زن در اسلام» اثر شهید مطهری توسط انتشارات «دفتر نشر فرهنگ اسلامی» در 427 صفحه در سال 1353 منتشر شده است. از آن پس این کتاب توسط ناشران گوناگون و به زبان‌های مختلف چاپ مجدد شده است. این کتاب دربرگیرنده سلسله مقالاتی است که شهید مطهری در سال‌های قبل از آن در مجله «زن روز» در دفاع از قانون مدنی و در پاسخ به مقالات ابراهیم مهدوی زنجانی منتشر کرده بودند.
کتاب با مقدمه شهید مطهری و چگونگی نگارش این کتاب آغاز می‌شود و سپس در 11 بخش مباحث مطرح می‌شود:
1. خواستگاری و نامزدی
2. ازدواج موقت
3. زن و استقلال اجتماعی
4.اسلام و تجدد زندگی
5. مقام انسانی زن از نظر قرآن
6. مبانی طبیعی حقوق خانوادگی
7. تفاوت‌های زن و مرد
8. مهر و نفقه
9. مسأله ارث
10. حق طلاق
11. تعدد زوجات
شهید مطهری در این کتاب با دیدی جامع و بحث همه جانبه مباحث مرتبط با زن، ازدواج و خانواده بخصوص مواردی که شبهاتی در جامعه راجع به آنها رواج دارد را مطرح می‌کنند. تقریبا در تمامی موضوعات هم نظر دانشمندان غربی بیان شده است، هم نظر اسلام و هم شرایط واقعی ناشی از این نوع تفکرات در ایران و غرب و تحلیلی منطقی از تمامی آنها. شاید دو سه مورد تحلیل نابجا هم در این کتاب وجود داشته باشد که خیلی غیرطبیعی نیست و به اصل موضوعات لطمه‌ای نمی‌زند.
قبلا در این وبلاگ، 2 بند خواندنی از این کتاب را در بخش نقل قول گنجانده بودم که توصیه می‌کنم با خواندن آنها به خواندن کامل کتاب علاقه‌مند شوید. بندهای زیبای بسیاری در این کتاب وجود دارد اما به دلیل اینکه نقل «تقطیع شده» آنها ممکن است باعث جا نیفتادن بحث و ایجاد شبهات جدید شود از آن پرهیز کردم؛ امیدوارم با مطالعه این کتاب، از آن لذت ببرید. عناوین این 2 بند در زیر آمده است که می‌توانید برای خواندن آنها روی آن کلیک کنید:
اگر زن در نقش مرد ظاهر شود...
بزرگترین شکست برای زن
نسخه کاغذی این کتاب را می‌توانید به قیمت 9000 تومان از اینجا بخرید. همچنین نسخه الکترونیکی این کتاب را می‌توان در فرمت‌های گوناگون از اینجا به صورت رایگان دریافت نمایید. همچنین نظرات کاربران گودریدز را می‌توانید از اینجا بخوانید.
این خیلی روشن است که اگر خانمی بتواند در پوشش خویشتن، نشانی از پایبندی به عفت و پاکدامنی با خودش همراه داشته باشد، نشانی است از کمال و احترام. یک وقت است که ما مسئله هرزگی زن را و لَوَندی زن را کمال می‌دانیم! خوب آن یک مکتب است. کدام زن بهتر است؟ آن که لوندتر است. ولی اگر نه، زنِ بهتر یعنی زنِ پاکتر، پس زنِ خودفروش، زن کامل نیست. زنی که برای خودش شخصیت قائل است زنی است که هیچ مردی جز همسرش نمی‌تواند به او نگاه خریدارانه بکند. اگر واقعا کمال زن این است، در این صورت، پوشیده بودن اندام و زیبایی‌ها و جاذبه‌های جنسی زن برای چیست؟ آیا این برای احترام به اوست یا برای تحقیر او؟ بنابراین ملاحظه می‌کنید دستور پوشش، برای بالا بردن احترام زن در اجتماع است و این امری طبیعی است و من به خانم‌های خودمان توصیه می‌کنم در عین حال که پوشیده هستید، دوست دارم در خیابان گردنتان را راست بگیرید راه بروید! گردن‌شق راه بروید. خانم‌های پوشیده! مبادا پوشیده بودن مستلزم این باشد که گردنتان را خم کنید و راه بروید! نمی‌گویم چشم خیره کنید و مردان و جوانان را بنگرید، می‌گویم «با شخصیت» راه بروید!
بنده همیشه هم به خانمم، هم به دخترم توصیه می‌کرده‌ام در عین حال که باید لباستان برجستگی‌های بدن را نشان ندهد، لباس برازنده آبرومند بپوشید؛ لباس خوب بپوشید نه لباس جاذبه‌دار؛ لباس خوب، لباس محترمانه. و بعد هم تأکید می‌کنم که در کوچه که راه می‌روید گردن‌شق راه بروید! معلوم باشد که شما زن مسلمان هستید؛ «العزه لله و لرسوله و للمومنین». باید عزیز باشید!
... باید عادت داشته باشیم سربلند باشیم. چه کم داریم؟! چرا احساس حقارت می‌کنیم؟ تأکید می‌کنم خانم‌ها پوشش داشته باشند اما در خیابان با شخصیت راه بروند، با شخصیت برخورد کنند! به آقایان توصیه می‌کنم که در تربیت خانم‌ها و دخترها به آنها میدان عرض اندام کردن و میدان شخصیت داشتن بدهید! بگذارید بتوانند در مجامع حرفشان را بزنند! آنچه قرآن دستور می‌دهد این است که «لا تخضعن بالقول» یعنی با ادا و اطوار و نازک کردن صدا صحبت نکنید! اما صحبت بکنید، سوال بکنید، حرفتان را بزنید، اظهار نظر بکنید، عقیده‌تان را بگویید، در مجامعی که حتی به عنوان مجامع اسلامی تشکیل می‌دهید خانم‌ها نظراتشان را بیان بکنند، حرف‌هایشان را بگویند. البته باید کوشش کنید مجامعتان در حد اعلای نزاهت، تنزه، طهارت و قداست باقی بماند. در این بعد خودسازی داشته باشید.
سه گونه اسلام، صفحه 63
نویسنده: شهید بهشتی
زن در مرد تأثیر فراوان داشته است، تأثیر زن در مرد از تأثیر مرد در زن بیشتر بوده است، مرد بسیاری از هنرنمایی‌ها و شجاعت‌ها و دلاوری‌ها و نبوغ‌ها و شخصیت‌های خود را مدیون زن و خودداری‌های ظریفانه زن است، مدیون حیا و عفاف زن است، مدیون «شیرین فروشی» زن است. زن همیشه مرد را می‌ساخته و مرد اجتماع را، آنگاه که حیا و عفاف و خودداری زن از میان برود و زن بخواهد در نقش مرد ظاهر شود اول به زن مُهر باطله می‌خورد و بعد مرد مردانگی خود را فراموش می‌کند و سپس اجتماع منهدم می‌گردد.
نظام حقوق زن در اسلام، صفحه 234
نویسنده: شهید مطهری