تا چند ماه پیش فکر می‌کردم اگر این رساله را دفاع کنم، دیگر تا حدی راحت می‌شوم. وقتم بیشتر دست خودم هست و زمانی که برای شغل می‌گذارم را مدیریت می‌کنم تا بتوانم کتاب بیشتری بخوانم، وقت بیشتری با خانواده سپری کنم و کارهای عقب افتاده این ۱۰ سال گذشته را که همزمان بوده با تحصیل ارشد و دکتری و ازدواج و شغل اول و دوم و بدهی‌ها و ... را انجام دهم.
الان بیش از ۵ ماه از دفاع رساله می‌گذرد و هنوز وقت نکرده‌ام حتی کارهای فارغ التحصیلی دانشگاه را انجام دهم تا بتوانم خودم را به نظام وظیفه برای خدمت سربازی معرفی کنم! کمی بیش از یک ماه فرصت دارم برای این کار اما کلی کار نکرده دارم و کلی انتظارات وجود دارد و ... کتاب بیشتر خواندن و وقت بیشتر با خانواده پیشکش!
در شغلی که دارم به دلایل مختلف کارهای بسیاری وجود دارد که باید انجام بدهم و بدهیم. ایده نو و نوپا بودن و مشکلات کشور و خیلی مسائل دیگر همه دست به دست هم داده که اگر در این برهه زمانی، بعضی کارها انجام نشود، دیگر اجرای این ایده به سختی ممکن است اتفاق بیفتد. خستگی در این روزها نباید معنی داشته باشد. باید هر روز و دقیقه به دقیقه مبارزه کرد تا بتوان کار کرد!
همین الان یاد ویدئوی مجید حسینی نژاد، مدیرعامل علی بابا افتادم که به معاون اول رییس جمهور می‌گفت من هر بستری که در جامعه فراهم باشد را استفاده می‌کنم و پول درمی‌آورم. روزی بستر تحریم است و با دور زدن تحریم پول درمیاورم و روزی دیگر استارت‌آپ.
اما اوضاع برای ما متفاوت است. ما نمی‌خواهیم از بستر موجود، پول در بیاوریم. ما می‌خواهیم در جایی که می‌دانیم نیاز حال و آینده جامعه است و بسیاری از آن غافلند، فعالیت کنیم. نه از آن نیازهایی که می‌شود برایش سریعا کالایی عرضه کرد و تقاضایی برایش وجود داشته باشد. از آن دسته نیازهایی که مردمان دوست داشتنی سرزمینم، به دلایل مختلف نسبت به آن کم‌توجه شده‌اند. نیاز به مصرف محتوای عمیق رسانه‌ای برای اینکه تفکرمان سطحی نشود. برای ساخت بسترش باید مبارزه کنیم و مبارزه کنیم و مبارزه کنیم. خستگی معنا ندارد.
در روزهای گذشته نمایشگاه کتاب سئول برگزار شد. در این نمایشگاه، نشستی با عنوان ضرورت انتشار کتاب‌های الکترونیک و صوتی برگزار شد که ایوب دهقان‌کار، مشاور معاونت فرهنگی ارشاد در آن به سخنرانی پرداخت. ایوب دهقان‌کار در این نشست، از ۳ برابر شدن خرید کتاب الکترونیک در سال گذشته خبر داد و مجموع کتب الکترونیک قانونی در ایران را ۱۲۰ هزار عنوان ذکر کرد (اینجا بخوانید).
اما کمی بیشتر از صنعت کتاب الکترونیک بدانیم:
کتاب الکترونیک از سه بخش اصلی تشکیل شده است:
- پلتفرم (نرم افزار) مرتبط با خرید و خوانش کتاب،
- دستگاه خواندن (کتابخوان الکترونیک یا سایر ابزارهای هوشمند مانند موبایل و لپ‌تاپ)
- محتوا
در ایران از نظر پلتفرم مشکل جدی وجود ندارد و چند پلتفرم بالاتر از استانداردهای بین المللی وجود دارد. از نظر دستگاه خواندن هم بیش از ۹۰ میلیون دستگاه هوشمند در کشور طبق آخرین آمار رسمی موجود است. مشکل اصلی در عدم توسعه صنعت کتاب الکترونیک در کشور، کمبود محتواست. از بیش از ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار عنوان کتابی که پس از انقلاب مجوز گرفته است، در خوشبینانه‌ترین حالت به اذعان ایوب دهقان‌کار ۱۲۰ هزار عنوان کتاب الکترونیک قانونی در کشور وجود دارد که حدود ۱۰ درصد از عناوین می‌شود. اگر کتب تخصصی مانند کتب اسلامی مؤسسه نور که مخاطب خاص دارد و کتب به زبان‌های انگلیسی و عربی هم از این تعداد کم کنیم شاید نیمی از این عناوین کم شود.
مخاطب اگر به پلتفرم‌ها مراجعه کند و کتاب مدنظر خود را پس از جستجو پیدا نکند، دیگر سخت به آن پلتفرم مراجعه خواهد کرد. نیازمند این هستیم که تعداد عناوین کتب الکترونیک قانونی کشور را به سرعت افزایش دهیم تا بتوان سلیقه‌های مختلف مردم را پوشش داد. اراده ناشران، نویسندگان، ناشران صوتی و صاحبان پلتفرم‌های کتاب الکترونیک در کنار سایر عوامل قانونی، اقتصادی و فرهنگی لازمه کار است.
کمیسیون اروپا امروز طرحی را تصویب کرد که قوانین حق التالیف را دستخوش تغییراتی کرد.
در این تغییرات، امثال یوتیوب موظف شدند حق بهتری برای تولیدکنندگان محتوا در نظر بگیرند. همچنین امثال خبرگزاری‌های فرانسه و سایر خبرگزاری‌های جهانی، حق بیشتری از استفاده از اخبارشان در اینترنت داشته باشند.
جدی‌تر شدن مشارکت کاربران در آینده رسانه‌های نوین و کسب درآمد از طریق نظام تولید محتوای اصلاحی شاید از نتایج این مصوبه باشد. در این میان آیا پول دیجیتال یا ارز دیجیتال نقش جدی خواهد داشت؟ به نظر می‌رسد باید تأمل جدی در این موضوع داشته باشیم.