حدود پانزده سال پیش آمازون از دستگاه کتابخوان الکترونیک خود با فناوری جوهر الکترونیک رونمایی کرد. دستگاهی که باعث شد بعد از سالها، بالاخره کتاب الکترونیک در دنیا جدی گرفته شود و تبدیل به یک صنعت شود. کم کم کتابخوانهای دیگر با برندهای مختلف از آمریکا، کانادا و چین شروع به رقابت کردند. بعضا مثلا برند بوکس کتابخوان با قلم نوری و بعد کتابخوان با فناوری جوهر الکترونیک رنگی را هم رونمایی کرد اما آمازون تغییر جدی در کیندلهای خود ارائه نمیکرد و فقط کمی آنها را ارتقا میداد. اما این بار قضیه متفاوت است.
بالاخره آمازون از یک کیندل جدید به نام اسکرایب رونمایی کرده که هم برخلاف کیندلهای چند سال اخیر شش اینچ نیست و ده اینچ است و هم مهمتر از آن، قابلیت نوشتن دارد. در ویدئوهایی که منتشر شده است، کیفیت نگارش قلم بر روی کاغذ دیجیتال کیندل نیز کیفیت خوبی است. حالا دیگر کیندل فقط کتاب نیست و میتواند جای دفتر، سررسید و امثالهم را بگیرد.
باید دید واکنش مردم به این تحول در کیندل چیست؟ آیا مردم ترجیح میدهند «نوشتن» را روی موبایل و تبلت ادامه دهند و روی کتابخوان فقط کتاب بخوانند یا کیندلاسکرایب فروش بالایی را تجربه میکند؟
کتابخوان الکترونیک مانند موبایل یا تبلت هر ساله پیشرفت آنچنانی ندارد تا کاربران ترغیب به خرید مدل جدید شوند، از سوی دیگر خریداران این وسیله معمولا قشر فرهیختهتر جوامع هستند و عدم فراگیری آنها، سود ناشی از فروش دستگاه برای بخش خصوصی را کم میکند.
با همه این احوالات آیا با توجه به تغییرات فناوری و همچنین تغییرات محیط زیستی، آیا تغییر عادت مطالعه مفیدتر نیست؟
کتابخوانهای الکترونیک در ایران از جایگاه ویژهای برخوردار نیستند. شاید ساعات مطالعه پایین مردم، عدم وجود نسخه الکترونیک خوب از کتابهای روز و وارد نشدن ناشران به دنیای نشر الکترونیک از جمله دلایل این اتفاق باشد؛ اما نبود تبلیغات مناسب برای این گجت و البته اشتباه گرفتن کتابخوان با تبلت در نزد مردم نیز نباید فراموش شود.
فرهنگ امروز مردم ایران بیشتر علاقهمند به دیدن تلویزیون، فیلم و نهایتا برای کسانی که به اینترنت راحتتر دسترسی دارند، جستوجو در صفحات وب و حضور در شبکههای اجتماعی و یا مسنجرهای موبایلی است. به خصوص برای کسانی که بدون هدف در میان این همه رسانه زندگی میکنند، ارائه اطلاعات پراکنده، کوتاه و اغلب بدون مغز محتوایی ممکن است در آینده ضررهای ناخوشایندی داشته باشد.
خرداد امسال بود که بالاخره بعد از ماهها شک و دودلی تصمیم گرفتم یک کتابخوان خریداری کنم. طی 8 ماه گذشته آنقدر از مواهب این کتابخوان حظ و بهره بردهام که به نظرم رسید سایر افرادی که علاقهای به کتابخوانی دارند اما شرایط آن را –اعم از وقت، دسترسی به کتب و ...- ندارند، را تشویق به این کار کنم.
درست است که ناشران هنوز ریسک ورود به نشر الکترونیک را نپذیرفتهاند و قوانین مناسبی برای «مالکیت معنوی» آثار و نظارت بر آن نداریم، اما با این حال نسخه پیدیاف بسیاری از کتب فارسی در دسترس است و هر چند که کتابخوانهای الکترونیک معمولا تمامی امکانات را بر روی پیدیاف در اختیار نمیگذارند اما به هر حال میتوان به راحتی کتاب خواند.
به صورت خلاصه چند مورد از مزیتهای کیندل پیپروایت 2013 را که خریداری کردهام، تشریح میکنم. این مزایا، امکاناتی است که عموما تبلتها آن را ندارند.