پژوهشگروبلاگ شخصی قاسم صفایی نژاد

25 آذر هر سال روز پژوهش است. روزی که در هفته منتهی به آن معمولا توجه بیشتری به پژوهش در دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها می‌شود. شعارها راجع به پژوهش بسیار است که معروف‌ترین آنها شاید اضافه شدن سهم پژوهش از بودجه کشور یا درصد آن از تولید ناخالص داخلی است. اما به نظر می‌رسد هنوز همه با هم ضرورت پژوهش را درک نکرده‌ایم. حس خوبی نسبت به پژوهش داریم، با زدن حرف‌ها و شعارهایی مانند توجه بیشتر به پژوهش و افزایش بودجه و ... به قول معروف «کلاس» می‌گذاریم اما در عمل ضرورت آن را حس نمی‌کنیم. هنوز که هنوز است با گذشت 38 سال از سرنگونی نظام استبدادی و دیکتاتوری که یک نفر تصمیم می‌گرفت و همه چیز مطابق تصمیم ملوکانه باید اجرا می‌شد، نتوانسته‌ایم این باور را در خودمان ایجاد کنیم که ما هم سهمی داریم برای پیشرفت کشور و هنوز که هنوز است منتظریم کسی فکر کند، کسی دستور دهد و ...

امروز کشور بیش از هر زمان دیگری در گذشته به پژوهش نیازمند است. امروز باید کشورمان را خودمان بسازیم و آماده تمدن نوین اسلامی شویم. امروز باید با ساختن کشوری که از همه لحاظ پیشرفته باشد، سر چهارراه جهان بایستیم و در کنار اینکه کشورها را از شیطان اکبر نهی می‌کنیم، همه کشورها را امر به معروفی کنیم که خودمان به انجام آن موفق شده‌ایم؛ و همه اینها نیازمند پژوهش است. پژوهش اینکه مطلوب چیست، ضعف‌ها و مشکلات چیست و کجاست، آینده چگونه خواهد بود و ما باید چه بکنیم؟ 

همه دست اندرکاران پژوهش می‌دانند که یکی از مشکلات کشور، نبود آمار موثق و مشکلات دسترسی به این آمار است. ساده‌ترین آمارها به سختی قابل احصا است، مانند سرانه مطالعه کشور که پر است از آمارهای متفاوت. بماند که مثلا در حوزه فرهنگ اگر بخواهیم برنامه مناسبی داشته باشیم، چقدر به این آمار نیازمندیم؛ یک مثال دم دستی می‌شود اینکه موسسات تحقیقاتی در کشورهای پیشرفته از نظر اقتصادی، می‌توانند به سازمان‌ها و بنگاه‌های اقتصادی آمار بدهند که کدام قشر از مردم با کدام سطح تحصیلات و در کدام شهر و با چه میزان درآمدی، کدام رسانه را مصرف می‌کنند تا تبلیغات در جای درست انجام شود اما دریغ که در ایران هنوز نتوانسته‌ایم حتی تیراژ را شفاف کنیم. البته برای همین تحول هم نیازمندیم پژوهشیم که به موقع، با سرعت و دقت مناسب و با در نظر گرفتن شرایط فرهنگی اجتماعی صورت پذیرد.

این روز بر همه علاقه‌مندان پژوهش مبارک.