برای نوسازی هر پدیدهای، ابتدا نیازمند شناخت آن پدیده (ماهیت آن و محیط پیرامونی پدیده) و کارکردن آن هستیم. سازمان صدا و سیما یکی از بزرگترین سازمانهای فرهنگی ایران است که به فرموده امام خمینی (ره) باید تبدیل به یک دانشگاه عمومی شود؛ به نظر میرسد که علیرغم زحمات کشیده شده طی دهههای گذشته، این سازمان بزرگ و مهم، کماکان با جایگاه مطلوب خود جهت نقشآفرینی در فرهنگ انقلاب اسلامی فاصله دارد.
جهت حفظ ماهیت گزارش راهبردی و تبدیل نشدن آن به کتاب یا مقاله پژوهشی نیازمند آن هستیم که از تکرار مکرراتی که مخاطبان فرهیخته این گزارش راهبردی از آن آگاهند، صرفنظر کنیم و با مروری کوتاه از تاریخچه صدا و سیما به چالشهای این سازمان بپردازیم. از میان چالشهای موجود، یکی از مهمترین چالشها – که محل مناقشه بسیاری نیز هست- یعنی لزوم یا عدم لزوم انحصارزدایی، انتخاب شده است. در این گزارش راهبردی سعی شده است پس از بررسی پیشینه پژوهش و بیان نظرات موافق و مخالف، نتیجهای عالمانه و عاقلانه و در جهت تعالی آرمانهای انقلاب اخذ شود. با توجه به شرایط موجود توصیه شده است که انحصارزدایی از صدا و سیما با رعایت گامهایی در ساحتهای مختلف قانونی، زیرساختی، فرهنگی و ... انجام پذیرد.
متن کامل این گزارش راهبردی را میتوانید از مرکز پژوهشی آرا تهیه فرمایید.
* این گزارش راهبردی بخش نخست سلسله گزارش راهبردی «نوسازی سازمانهای فرهنگی ایران» است.
اقتصاد مقاومتی کلیدواژهای است که در سالهای اخیر بسیار بر سر زبانها است. کلیدواژهای که راهبرد کلان نظام جمهوری اسلامی در مقابله با جنگ اقتصادی دشمن است و وظیفه اجرای آن بر دوش یک قوه و نهاد نیست و نیازمند تشریک مساعی همه قوا، نهادها، سازمانها و مردم است. رسانهها نیز به عنوان یکی از ارکان جوامع جدید باید در اقتصاد مقاومتی نقشآفرین باشند.
اقتصاد مقاومتی را میتوان از زوایای گوناگون مورد بررسی قرار داد. یکی از مفاهیم مهم حوزه اقتصاد در این میان «ملیگرایی مصرفی» است. شاخص ملیگرایی مصرفی توسط شیمپ و شارما (1987) در جهان مطرح شده است و منظور از آن، گرایش به مصرف کالای داخلی توسط مصرف کنندگان است.
در این گزارش راهبردی پس از مرور پیشینه تحقیقاتی «ملیگرایی مصرفی» در جهان و ایران، به بررسی سیاستهای کلی و قوانین مرتبط با آن در ایران پرداختهایم و پس از آن به تبیین نقش رسانهها در بهبود این شاخص همت گماردهایم. در پایان نیز سعی شده است راهکارهایی برای افزایش شاخص ملیگرایی مصرفی با رویکرد نقش رسانهها در فرهنگسازی آن ارائه شود.
این گزارش راهبردی را میتوانید از سایت مرکز پژوهشی آرا دریافت نمایید.
برنامه ششم توسعه از ابتدای سال 1393 در معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری آغاز به کار کرد و سندی تحت عنوان «نظام تهیه، تدوین و تصویب برنامه ششم توسعه جمهوری اسلامی ایران» در مرداد 1393 منتشر شد. پس از ابلاغ سیاستهای کلی برنامه ششم توسعه در 9 تیر 1394 از سوی رهبر معظم انقلاب، سند فوقالذکر در مرداد 1394 دارای تغییراتی شد که مهمترین آنها، تحدید برنامه به «احکام برنامه ششم» است که در آن تصویب تصویر کلان برنامه و جداول کمّی به هیئت وزیران سپرده میشود که مورد اعتراض بسیاری از نخبگان و همچنین نمایندگان مجلس نهم قرار گرفت. کلیات برنامه ششم توسعه در مجلس رد شد و برنامه پنجم توسعه برای یک سال دیگر تمدید شد تا دولت فرصت اصلاح لایحه برنامه ششم توسعه را داشته باشد. اصلاحیه برنامه ششم توسعه اوایل مرداد ماه 1395 با تغییرات اندکی به مجلس تقدیم شد.
در خصوص بخش فرهنگی برنامه ششم توسعه نیز رابطه این برنامه (در امور فرهنگی) با سیاستهای کلی ابلاغی رهبر معظم انقلاب مشخص نیست. در حالی که رهبر معظم انقلاب در سیاستهای کلی تأکید بر «سبک زندگی اسلامی – ایرانی»، «اجرای نقشه مهندسی فرهنگی کشور»، «تبیین ارزشهای انقلاب اسلامی» و «حضور مؤثر نهادهای فرهنگی در فضای مجازی» دارند، توجه دولت در برنامه ششم توسعه در بُعد فرهنگی به سه مقوله «امنیت»، «آزادی» و «خصوصیسازی» است.
در این گزارش راهبردی، پس از بیان تاریخچه برنامههای توسعه در کشور، به چگونگی تدوین برنامه ششم توسعه پرداخته شده است. لایحه برنامه ششم توسعه با اسناد بالادستی تطبیق داده شده و این لایحه با لایحه برنامه چهارم و پنجم توسعه مقایسه شده است. در پایان نیز نقدها و پیشنهادهایی جهت تکمیل و اصلاح عرضه شده است.
این گزارش راهبردی را میتوانید از سایت مرکز پژوهشی آرا دریافت نمایید.